DE LEIDERS VAN MORGEN

Na een weekje ontspanning, kon ik terug vol energie aan de slag op mijn stage. Dat betekende deze keer niet meteen terug naar Cebu, maar wel de kans om nog een ander eiland te leren kennen! Een twaalf uur durende bootreis bracht mij en 4 collega’s naar het eiland Panay, waar we in Iloilo een training gaven aan een 40-tal jongeren. De jongeren waren de jeugdvertegenwoordigers van verschillende barangays, die een training kregen rond ‘leadership & teamwork’. Ze konden redelijk goed Engels, dus kreeg ik ook de kans om een aantal activiteiten te faciliteren.
Tijdens de kampvuuravond moesten de verschillende groepen een teamnaam en een kreet verzinnen, en een vlag maken die ze de rest van de training altijd bij zich moesten hebben. Het was tof om de jongeren vol enthousiasme te zien tijdens de estafette-opdrachten die ik hen gaf. De actieve ijsbrekers die ik tijdens de training gaf waren altijd nieuw voor hen (en voor mijn collega’s), dus was het –zeker met de taalbarrière- steeds met handen en voeten uitleggen. Maar het was super tof om te doen!
Jammer dat de meer inhoudelijke delen helemaal onverstaanbaar waren voor mij, in het Ilongo. Ze spreken hier in IloIlo geen Cebuano, maar een lokaal dialect. Om echt in debat te kunnen gaan over kinderrechten, kunnen de kinderen niet genoeg Engels en is hun moedertaal natuurlijk de beste taal om zich in uit te drukken.

De training was een onderdeel van de vorming van een ‘peer support group’, die als doel zal hebben om de kinderen en jongeren in hun barangays vertegenwoordigen en te ondersteunen.
De barangays waarmee Bidlisiw in dit project werkt, zijn sterk getroffen door tyfoon Yolanda in 2013 en nog eens op proef gesteld door tyfoon Ruby voorbije december.
Vooral Yolanda zorgde (o.a.) in dit gebied voor heel wat menselijke en materiële schade. De gevolgen zijn nog steeds te merken. De tyfoon liet niet alleen een trauma na voor heel veel mensen die familie, vrienden, huizen, enz. zijn verloren. Anderhalf jaar na de tyfoon, zijn er nog steeds afgekraakte bomen en onherstelde huizen te zien.
Ik heb twee barangays bezocht, waar de schade aan de scholen nog duidelijk te zien was. In Binon-an bleef er niet veel meer dan het geraamte over van de oude school. Maar daar waren ze met de steun van heel wat internationale donoren, wel volop bezig met de heropbouw. In Lawis daarentegen, was ik zo verontwaardigd te zien dat de kinderen anderhalf jaar na de tyfoon nog steeds les krijgen in de witte unicef-tenten. De ‘local facilitator’ liet haar teleurstelling laten blijken dat in juni de kinderen nog steeds geen klaslokaal zullen hebben. Dat is het begin van het nieuwe schooljaar, en ze had gehoopt dat de kinderen vanaf dan niet meer elke dag aan de tyfoon zouden herinnerd worden. Jammer genoeg laat de hulp nog steeds op zich wachten. Blijkbaar kan je heel lang wachten als je niet de juiste politieke vriendjes hebt…

Tijdens mijn week in Iloilo heb ik heel veel kunnen leren over de impact van een natuurramp als Yolanda en over de sterktes en zwaktes van de disaster response.
Hoe hoognodig de internationale hulp was, hoe de hulp van de eigen overheid zeer lang op zich liet (en nog steeds laat) wachten, hoe meer coördinatie tussen de talrijke NGO’s nodig was, enz. Er zijn heel wat lessen getrokken uit Yolanda.
We hebben met de jongeren veel gesproken over kinderrechten en de manier waarop die jammer genoeg ook in hun barangays vaak geschonden worden.
Niet alleen in de grote steden zoals Cebu City en Mandaue worden heel veel kinderrechten geschonden, ook in de rurale gebieden worstelen ze met problematieken als armoede, geweld, kinderprostitutie, alcohol- en drugsmisbruik, tienerzwangerschappen, kinderarbeid, enz.
Alleen… in deze gebieden worden deze problemen veel meer stil gehouden, en zijn heel wat mensen zich niet bewust van de rechten van kinderen en de manier waarop deze vaak geschonden worden. Tijdens een training in één van de barangays in Iloilo, werd gevraagd aan de barangay officials om de child issues in hun barangay op te sommen. Het lijstje bleef zeer beperkt. ‘Onze barangay is zeer vredevol, wij hebben vooral nood aan fondsen voor infrastructuurwerken’. Tot we tijdens onze driedaagse training de jongeren dezelfde vraag stelden… Een hele waslijst, met voorbeelden hoe zij zelf zien en ervaren dat er heel wat kinderrechten geschonden worden in hun barangay.

Het gebrek aan bewustzijn en aandacht voor kinderrechten is een groot probleem in de rurale gebieden. In tegenstelling tot de stad waar heel wat NGO’s het hele jaar rond actief zijn rond kinderrechten (wat ook zeer nodig is!), krijgen deze gebieden vooral hulp in tijden van natuurrampen. Als de tientallen NGO’s daarna weer wegtrekken, wordt er hier niet zo veel aandacht besteed aan kinderrechten… Wat Bidlisiw er toe aanzette om zich in deze barangays niet te beperken tot ‘disaster response’, maar ook verder te gaan met een project om de gemeenschappen te versterken en schendingen van kinderrechten tegen te gaan.

Het is overweldigend, confronterend en verontwaardigend om de problemen te zien waarmee dit land worstelt. Maar het is tegelijk echt inspirerend om te zien hoe sommige mensen opstaan en vechten voor een betere toekomst voor de kinderen.
Voor de leiders van morgen.